Roœlinnośœć nadmorska

Roœlinnoœć nadmorska władysławowo DW afrodytaTen artykuł ma na celu przybliżyć walory przyrodnicze Nadmorskiego Parku Krajobrazowego.

Współczesna roœlinnoœść Nadmorskiego Parku Krajobrazowego, a w szczególnoœci występujące tu wszystkie gatunki roœlin (tzw. flora) oraz odradzające się przez nie zbiorowiska roœlinne (czyli roœlinnoœć) są efektem oddziaływania przede wszystkim czynników naturalnych, związanych z wielowiekową obecnoœcią i gospodarką człowieka na tym terenie. Biorąc pod uwagę stosunkowo niewielką powierzchnię lądu zawartą w granicach Parku, różnorodnoœć  pokrywy roœlinnej jest uderzająca. Wynika ona głównie z naturalnego zróżnicowania występujących tu siedlisk, o których bogactwie i specyfice decydują m.in. takie czynniki jak: geologiczne zróżnicowanie utworów powierzchniowych i powstałych z nich gleb, niezwykle urozmaicona rzeŸba terenu i warunki wodne, stykanie się lądu z zasolonymi wodami morskimi, czy bezpoœrednie oddziaływanie fal na ląd. Niezwykle istotnym czynnikiem jest również łagodny, morski klimat, który nie tylko odróżnia wąski pas przymorski od terenów położonych dalej w głębi lądu, ale wręcz decyduje o możliwoœci występowania niektórych gatunków roœlin, a nawet zbiorowisk roœlinnych nie występujących poza strefą przymorską. Z kolei różnorodne formy gospodarki człowieka przyczyniają się do modyfikacji naturalnych siedlisk i właœciwych dla nich zbiorowisk roœlinnych (np. poprzez zmianę warunków wodnych, gospodarkę łąkarską i leœną, biologiczne i techniczne umacnianie brzegów lądu), lub wręcz je tworzą (np. przez zakładanie pól uprawnych, rozprzestrzenianie zabudowy wiejskiej, miejskiej i przemysłowej, różnorodne działania związane z tworzeniem ciągów komunikacyjnych itp.). Zachęcamy do skorzystania z noclegów : DW Afrodyta we Władysławowie.

W efekcie obecna flora lądowej częœci Parku składa się zarówno z gatunków rodzimych, jak i antropofitów, czyli roœlin geograficznie obcych, dzięki człowiekowi przybyłych z innych regionów lub kontynentów, w różnym czasie i w różnym stopniu zadomowionych. Analogiczne cechy wykazuje roœlinnoœć, którą tworzą zbiorowiska całkowicie naturalne, a także półnaturalne i synantropij-ne. Całoœć szaty roœlinnej jest zatem wypadkową między oddziaływaniami naturalnych sił przyrody a rolą i natężeniem gospodarki człowiek.

Walory przyrodnicze.

Najbardziej poznaną grupą roœlin na obszarze Parku są roœliny kwiatowe, które równoczeœnie są wyłącznym lub przynajmniej dominującym składnikiem wszystkich zbiorowisk roœlinnych. Całoœć flory kwiatowej można szacować na około 700-800 gatunków, oprócz tego na obszarze Parku stwierdzono co najmniej 20 gatunków paprotników. Bardzo bogata jest tu również flora mszaków, uczestniczących w niemal wszystkich zbiorowiskach roœlinnych, lecz są dotąd słabo zbadane. Za jedną z najważniejszych cech flory tego obszaru możemy uznać jej bogactwo gatunkowe. Obok roœlin niezwykle istotną grupą organizmów, strukturalnie i funkcjonalnie wkomponowanych w zbiorowiska roœlinne są porosty, które do niedawna były uważane za składnik flory, jednak w œwietle najnowszej wiedzy należą do odrębnego królestwa grzybów, tj. jednostki tej samej rangi, co królestwa roœlin i zwierząt. Porosty występują zarówno na ziemi w różnych typach zbiorowisk roœlinnych (porosty naziemne), jak i obficie pokrywają korę różnych gatunków drzew oraz głazy i sztuczne kamienne podłoża (porosty epifityczne). Podobnie jak w przypadku roœlin kwiatowych, na różnorodnoœć gatunkową porostów wpływa przymorski łagodny i wilgotny klimat.

Kolejną cechą flory Parku jest jej wybitne zróżnicowanie ekologiczne. Wynika ono z różnorodnoœci naturalnych i wtórnych siedlisk, z których częœć powstała i ciągle jest kształtowana przez bezpoœrednie oddziaływanie morza – np. wydmy i klify nadmorskie, a także podmokłe, nisko położone solniska przybrzeżne. To one właœnie powodują, że w skład flory Parku, obok roœlin rozpowszechnionych na obszarze całego kraju lub co najmniej Pomorza, wchodzą również gatunki specyficzne dla siedlisk wąskiej strefy brzegowej. Ich przykładem mogą być piaskownica zwyczajna Ammophila arenaria, lnica wonna Linaria odora, groszek nadmorski Lathyrus maritimus czy symbol polskiego wybrzeża – mikołajek nadmorski Eryngium maritimum. Niektóre gatunki, pospolite na obszarze kraju, na wydmach występują w specyficznych postaciach w randze odmian lub podgatunków. Z kolei dla urwistych, atakowanych przez sztormowe fale klifów, charakterystyczny jest bujny krzew o srebrzystoszarych wąskich liœciach i jaskrawopomarańczowych jagodach – rokitnik zwyczajny Hippophae rhamnoides. Następnie odrębną ekologiczną grupę stanowią nadmorskie halofity, czyli roœliny związane z siedliskami zasolonymi. Należą do nich m.in. babka nadmorska Plantago maritima, koniczyna rozdęta Trifolium fragife-rum, jarnik solankowy Samolus valerandi, miecznik nadmorski G taux maritima, sit Gerarda Juncus gerardi.

Na odrębną uwagę zasługują również niektóre roœliny torfowiskowe, które w Polsce występują wyłącznie lub głównie w strefie przymorskiej, gdyż wymagają stosunkowo łagodnego klimatu i z tego powodu zaliczane są do gatunków o tzw. atlantyckim lub subatlantyckim typie zasięgu. Należą do nich m.in. ponikło wielołodygowe Eleocharis multiculis (które ma tylko jedno stanowisko na Pomorzu, właœnie w granicach Parku), wrzosiec bagienny Erica tetralix, woskownica europejska Marica gale i wiele innych gatunków. Aby dotrzeć na miejsce polecamy usługi transportowe A1 Radio Taxi Władysławowo.

Wyk. mat. NPK. Pr. zb. A. Janty